جرم توهین

بسیار اتفاق می افتد که در شرایط استرس زا در زندگی روزمره کنونی قرار می گیریم. شرایطی که چه بسا موجب رخداد جرم و جنایت نیز می گردد. یکی از جرم هایی که وقوع آن فراوانی بسیاری دارد جرم توهین است. در این نوشته وکیل حمیدرضا محمدی، مدیرعامل موسسه حقوقی دادگر نیک فرجام به معرفی و بررسی جرم توهین و مجازات آن می پردازد:

 

 

جرم توهین کدام است؟!

توهین در معنای اخص عبارت است از نسبت دادن هر امر وهن آور اعم از دروغ یا راست است به هر وسیله و طریقه ای که باشد با انجام دادن هر فعل یا ترک فعل که از نظر عرف و عادت موجب کسر شاَن یا پست شدن طرف  می شود و ناسزا گویی شامل هر نوع سخن زشتی است که موجب رنجش شخص مقابل شده و تحت تاثیر آن دشنام نامبرده منفعل شود.

جرم توهین می تواند به شکل گفتار ، کردار ، نوشتار وحتی اشارات مختلف دست و چشم و نظایر آن باشد بدین ترتیب اعمالی مثل آب دهان به روی دیگری انداختن ، هل دادن تحقیر آمیز دیگری و یا برداشتن خشونت آمیز کلاه ، روسری و... از روی سر شخصی محترم وپرتاب کردن آن به زمین با توجه به اینکه عرفا باعث تخفیف و تحقیر شخص است می تواند توهین کیفری محسوب شود همینطور برخی اشارات دست در فرهنگ کشور ما یا کشورهای دیگر اهانت آمیز تلقی می شوند.

در این خصوص باید توجه داشت که توهین ممکن است بصورت حضوری و یا غیابی باشد در واقع لازم نیست حتما حضورا شخص مورد توهین قرار گیرد بلکه اگر فردی ، دیگری را در غیاب او هم مورد توهین قراردهد مرتکب توهین شده است

هم چنین در انجام جرم توهین راست یا دروغ بودن نسبت ها شرط نیست و اصل مطلب این است که گفتار یا رفتار در نظر عرف وهن آور و سبک کننده باشند.(dadseta.co)

رويه پيگيري كيفري جرم توهین

 در صورت وقوع جرم توهین، قرباني جرم یعنی کسی که به او توهینی روا داشته شده است، باید برای پیگیری موضوع و تحت تعقیب قرار دادن کسی که اقدام به توهین کرده است به دادسرای محل وقوع جرم مراجعه و با ابراز دلایل خود از جمله شهادت شهود موضوع را ثابت و متهم را به مجازات قانونی محکوم كند.(همان)

مجازات جرم توهین

در خصوص این جرم ماده 608 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی بیان داشته توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد به مجازات شلاق تا 74 ضربه و یا 50 هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی  خواهدبود.

مجازات توهین به مقامات کشوری

در ماده 609 قانون مجازات اسلامی آمده است: « هر کس با توجه سمت به یکی از روسای سه قوه یا معاونان رئیس‌جمهور یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات و یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها در حال انجام وظیفه یا به سبب آن توهین کند به سه تا 6 ماه حبس و یا تا 74 ضربه شلاق و یا 50 هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود».

مجازات توهین به مقام معظم رهبری

در ماده 514 قانون تعزیرات مقرر شده « هرکس به حضرت امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی رضوان‌الله علیه و مقام معظم رهبری به‌نحوی از انحا اهانت نماید، به حبس از 6 ماه تا 2 سال محکوم خواهد شد.»

مجازات توهین به مقامات سیاسی کشورهای خارجی

ماده 517 قانون تعزیرات مصوب 1375؛« هر کس علناً نسبت به رئیس کشور خارجی یا نماینده سیاسی آنکه در قلمرو خاک ایران وارد شده است توهین نماید به 1 تا 3 ماه حبس محکوم می‌شود، مشروط به اینکه در آن کشور نیز در مورد مذکور نسبت به ایران معامله متقابل بشود.

توهین در فضای مجازی

فحاشی کردن به اشخاص در صورتی که مستند باشد شامل مجازات خواهد بود حتی در فضای مجازی.

حالا اگر شخصی در فضای مجازی و در پیام های خصوصی علیه شخصی کلمات رکیک به کار ببرد در صورتی که متن توهین آمیز، مشخص و مستند و هویت آن فرد مشخص و قابل شناسایی باشد بازهم پشتیبانی قانونی داشته و شخص توهین کننده مورد پیگیری و مورد صدور حکم قرار خواهد گرفت

آیا امکان شکایت و صدور حکم علیه این شخص وجود دارد ؟!

از آن‌جا كه پديده جرايم رايانه‌اي مرز نمي‌شناسد همچنين به دليل ويژگي‌هاي خاص جرايم رايانه‌اي (گستردگي، فراواني، وقوع آسان، تنوع و...)، اهميت توهين در فضاي مجازي به عنوان جرمي مطلق كه در تحقق آن بايد اظهار اهانت‌آميز از طريق رايانه صورت گيرد و مخاطب توهين، فردي حقيقي، زنده و معين باشد، نمايان مي‌شود. بر اين اساس، مي‌توان طبق ماده «16» قانون جرايم رايانه‌اي، اين عمل را جرم دانسته و مرتكب را در محل وقوع نتيجه توهین ، محاكمه و مجازات نمود.(yjc.ir)

ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه ای

«هر كس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف كند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر كند، به نحوی كه عرفا موجب هتك حیثیت او شود، به حبس از 91 روز تا 2 سال یا جزای نقدی از 5 میلیون ریال تا 40 میلیون ریال یا هر 2 مجازات محكوم خواهد شد.»

 

تهیه و تنظیم: وکیل حمیدرضا محمدی، مدیرعامل موسسه حقوقی دادگر نیک فرجام