پرسش و پاسخ خانواده
شوهرم فوت کرده است و من تنها وارثش هستم. آیا تمام اموال همسرم به من به ارث می رسد؟
طبق قانون مدنی اگر زوج فوت کند و زوجه تنها وارثش باشد ، زوجه تنها یک چهارم از اموال همسرش را به ارث می برد.
خانمی هستم سی ساله. دو سال پیش از همسرم طلاق گرفته ام. آیا می توانم نام او را از شناسنامه ام پاک کنم؟
خانمی هستم سی ساله. دو سال پیش از همسرم طلاق گرفته ام. آیا می توانم نام او را از شناسنامه ام پاک کنم؟
دو حالت دارد:
اگر دوشیزه نیستید، فقط پس از ثبت ازدواج مجددتان ، امکان حذف نام شوهر سابق از شناسنامه وجود دارد.
اگر دوشیزه هستید، در این حالت با ارائه ی دادنامه ی طلاق و کپی صفحات طلاق نامه و هم چنین گواهی مبنی بر باکره بودن، می توانید در اداره ی ثبت احوال، به حذف نام شوهر سابق اقدام نمایید.
وضع مالی همسرم خوب نیست.آیا میتوانم مهریه را از پدرشوهرم مطالبه کنم؟
خیر. مهریه فقط از شوهر قابل مطالبه است هر چند خانواده ی همسرتان متمکن و مال دار باشند ، مگر این که پدرشوهرتان از همان ابتدا پرداخت مهر را تعهد کرده باشد.
یکبار ازدواج کرده ام اما از خانمم راضی نیستم. آیا میتوانم به صورت قانونی و در کنار حضور همسرمبا زن دیگری ازدواج کنم؟
مرد نمیتواند با داشتن زن، همسر دوم اختیار کند مگر با اجازه ی دادگاه
عواملی چون اعتیاد زوجه، رضایت زوجه با ازدواج مجدد، عدم تمکین و ... میتوانند اخذ مجوز دادگاه برای ازدواج مجدد را تسهیل کنند.
مهریه من 500 سکه بهار آزادی است اما می گویند بیشتر از 110 سکه را نمی توانی بگیری. آیا هیچ راه قانونی برای دریافت کل مهریه نیست؟
مهریه بیش از 110تا بخشوده نمیشود بلکه برای مرد حبس به دنبال ندارد.
اگر شوهر شما، اموالی به ارزش بیش از 110 سکه داشته باشد و این اموال، مشمول مستثنیات دین نباشد و قبلا هم توقیف نشده باشد، شما می توانید تمام مهر خود را تا هر میزان که باشد وصول نمایید.
من به شوهرم شک دارم آیا میتوانم مکالمات مشکوک ایشان را ضبط کنم و در دادگاه اقامه دعوی کنم؟
شنود مکالمات طبق قانون جرم است و هیچ کس مجاز به این کار نیست و مرتکب به حبس یا جزای نقدی محکوم میشود.
همسرم بعد از دو سال زندگی مشترک، در دادگاه منکر رابطه زوجیتمان شد.آیا این جرم است و مجازات درپی دارد؟
بله طبق ماده ی 52 از قانون حمایت از خانواده " هرکس در دادگاه زوجیت را انکار کند و ثابت شود انکار بی اساس بوده .... به حبس تعزیری درجه ی 6 یا جزای نقدی درجه ی 6 محکوم خواهد شد.
برای مدت یکسال به عقد موقت همسرم درآمدم. اکنون باردار شده ام. آیا امکان ثبت ازدواج برای من وجود دارد؟
طبق ماده ی 21 از قانون حمایت خانواده ثبت ازدواج موقت در سه مورد الزامی است
1- باردار شدن زوجه
2- توافق طرفین
3- شرط ضمن عقد
دو سال پیش از شوهرم جدا شدم و دادگاه حضانت دخترمان را به ایشان داد. همسرم سابقم مدتی است فوت کرده. آیا دادگاه حضانت دختر را به من می دهد یا شخص دیگری؟
طبق ماده ی 43 از قانون حمایت خانواده " حضانت فرزندانی که پدرشان فوت شده با مادر آنها است مگر آنکه دادگاه با تقاضای ولی قهری یا دادستان اعطای حق حضانت به مادر را خلاف مصلحت طفل تشخیص دهد.
اگر در هنگام عقد مقدار مهریه مشخص نشده باشد تکلیف چیست
در عقد دائم طرفین می توانند بعد از عقد در مورد مهریه توافق کنند اما اگر پیش از توافق در مورد مهر بین آنها نزدیکی واقع شود زوجه فقط می توانند مهرالمثل مطالبه کند،
در خصوص عقد موقت عدم تعیین مهر در عقد موجب بطلان است .
آیا زن میتوانددر هنگام تقسیم ارثیه همسر مرحومش، مهریه اش را از اصل بردارد، بدون اینکه شوهرش وصیت کرده باشد، یعنی هم یک هشتم ارثش را و هم مهریه‌اش را ؟
بله زن میتواند قبل از تقسیم ارث، مهریه خود را از اموال همسرش درخواست نماید. اگر مهریه پول نقد باشد از زمان فوت همسر محاسبه و به نرخ روز پرداخت میگردد. و این سوای از سهم الارث او میباشد.
دختر باکره اي که مهريه اش عندالاستطاعه است، آیا مي تواند از حق حبس استفاده کند؟
در مهريه عندالاستطاعه مرد بايد توانايي مالي پرداخت مهريه را داشته باشد، لذا در اين نوع مهريه اگر زوج توانايي پرداخت نداشته باشد حق حبس براي خانم وجودندارد.
اگر زن درخواست مهريه کند و مرد عمدا پرداخت نکند، آیا زن مي تواند تمکين نکند؟
خير، اگر زن از همسرش تمکين خاص (زناشويي) داشته ديگر نمي تواند تمکين را منوط به پرداخت مهريه نمايد(حق حبس).
درخصوص مهريه هم پس از مطالبه مهريه توسط زن، دادگاه بررسي هاي لازم را انجام مي دهد و حکم به پرداخت نقدي يا قسطي مهريه مي کند و مرد در صورت توانايي مالي نمي تواند عمدا از پرداخت مهريه شانه خالي کند.
چه چيزهايي جزء سوء رفتار شوهر نسبت به زن حساب مي شود؟ این سوء رفتار را چگونه می توان ثابت کرد؟
سوء رفتار در مقابل حسن معاشرت است که مورد تاکيد قانونگذار در ماده 1103 قانون مدني است. آزارهاي جسمي و روحي به نحوي که عرفا غيرقابل تحمل باشد از مصاديق سوء رفتار است و تشخيص آن به نظر دادگاه است و هر يک از آنها بايد با دلائل شرعي و قانوني به دادگاه ارائه شود و صرف ادعا پذيرفته نيست.
اگر در عقد نامه شرط شده باشد که اگر شوهر بدون اجازه همسرش همسر دیگری بگیرد و ازدواج مجدد داشته باشد " زن می تواند به وکالت از شوهر خود را طلاق دهد... حال اگر شوهر بدون رضایت همسر اول ولی با اجازه دادگاه مبادرت به ازدواج کند آیا بازهم زن حق طلاق خواهد داشت یا خیر؟
اگر در عقد نامه شرط شده باشد که اگر شوهر بدون اجازه همسرش همسر دیگری بگیرد و ازدواج مجدد داشته باشد " زن می تواند به وکالت از شوهر خود را طلاق دهد...
حال اگر شوهر بدون رضایت همسر اول ولی با اجازه دادگاه مبادرت به ازدواج کند آیا بازهم زن حق طلاق خواهد داشت یا خیر؟
اجازه دادگاه برای ازدواج مجدد لطمه ای به حق همسراول که ناشی از عقد نکاح و شرایطی که در عقد نامه و به نفع او شده وارد نمی آورد و همسر اول می تواند برای طلاق از طریق دادگاه اقدام کند.
آیا در عقد نکاح میتوان شرط عدم رابطه جنسی را لحاظ کرد؟
آیا در عقد نکاح میتوان شرط عدم رابطه جنسی را لحاظ کرد؟
برای بدست آوردن این پاسخ باید دید انجام رابطه جنسی مقتضای عقد نکاح است و یا مقتضای اطلاق عقد نکاح :
* دیدگاه اول : عده ای شرط خلاف تمتع جنسی را باطل و مبطل نکاح دانسته اند .
قائلین به این نظر : دکتر کاتوزیان . دکتر لنگرودی . شیخ انصاری و میرزای نائینی هستند.
* دیدگاه دوم : برخی شرط خلاف رابطه جنسی را از جمله شروط اطلاق عقد میدانند و شرط برخلاف آن را معتبر دانسته اند.
قائلین به این نظر : دکتر امامی . دکتر صفایی . شیخ طوسی . شهید ثانی . علامه حلی و امام خمینی هستند.
* دیدگاه سوم : برخی دیگر معتقدند که این شرط مخالف مقتضای عقد نیست و شرط برخلاف آن را باطل نمیدانند ولی از این نظر که وجود رابطه جنسی بین طرفین ضرورت دارد شرط خلاف آن را باطل دانسته اند. ( دکتر شهیدی )
نتیجه :
برای بدست اوردن نتیجه میتوان گفت : شرط مقتضای عقد نکاح ” زوجیت ” است و رابطه جنسی مقتضای اطلاق این عقد میباشد ؛ به همین دلیل میتوان برخلاف آن شرط کرد ولی باید توجه شود که سلب این حق بطور کلی باعث بطلان شرط است منتها به اصل نکاح خللی وارد نمی سازد. اما باوجود این میتوان کیفیات رابطه جنسی را محدود و یا تشدید کرد مثلا شرط شود رابطه جنسی در فلان روز و ساعت و یا به همراه کیفیات خاص باشد .
در صورتی که دادگاه حکم به فسخ نکاح صادر کند، نحوه اجرای حکم چگونه است؟ آیا صرف قطعیت دادنامه و ارسال رونوشت دادنامه به دفترخانه کفایت می‌کند یا اقدام دیگری باید انجام شود؟
در صورت صدور حکم بر فسخ نکاح و قطعیت یافتن رأی صادر شده، حکم صادر شده از تاریخ قطعیت فسخ نکاح تلقی میشود و ارسال رونوشتی از دادنامه به دفترخانه تنظیم‌کننده سند نکاحیه به منظور فسخ و بلااثر نمودن سند ثبت شده نکاح کافی خواهد بود.
طلاق توافقی چیست و آیا طلاق توافقی از انواع دیگر طلاق ساده تر است؟
در طلاق توافقی فرض بر اين است كه زن و شوهر با جدايي موافق اند، در اين صورت دادخواست طلاق توافقي را به دادگاه تسليم مي كنند. دادگاه معمولا” از ميان افراد نزديك خانواده هاي زن و شوهر دو داور بر مي گزيند و اگر آنها نتوانند ميان زن و شوهر سازش برقرار نمايند بايستي توافق آنها را در مورد مسايل مالي، حضانت و ملاقات اطفال مشترك جلب و به دادگاه ارايه كنند تا دادگاه گواهي عدم امكان سازش را صادر كند. در صورتي كه در مورد مسايل ياد شده توافق نشود، دادگاه از صدور حكم عدم امكان به عنوان طلاق توافقي خودداري مي كند و كسي كه خواهان طلاق است بايد به روش ديگر اقدام كند .
در چه شرايطي نمي توان صيغه طلاق را جاري نمود؟
1- وقتي زن در دوران خون ريزي پس از زايمان است . اما اجراي صيغه طلاق در دوران بارداري مانعي ندارد .
2- طلاق در طهر مواقعه صحيح نيست ، مگر آن كه زن يائسه يا باردار باشد ، يعني زن بايد در دوران پس از عادت ماهانه باشد .
3- طلاق زني كه هنوز به سن يائسگي نرسيده ولي به دلايلي عادت ماهيانه نشود زماني صحيح است كه از تاريخ آخرين هم بستري سه ماه گذشته باشد
